جدا کننده روغن چیلر که بیشتر در محافل صنعتی با نام انگلیسی (Oil Seporator) مشهور است؛ دستگاهی برای جدا کردن روغن از مخلوط روغن و مبرد در خط دهش(خروجی کمپرسور) سیکل تبرید است.
محل و ملزمات نصب جداکننده روغن(اویل سپراتور) در چیلر:
محل جداکننده روغن چیلر، دقیقا بعد از خروجی کمپرسور است؛ یعنی در خط گاز داغ بین کمپرسور و کندانسور، این قطعه به صورت عمودی نصب میشود. بهتر است جداکننده روغن در جای گرم و به دور از جریان هوا نصب شود.
جهت اجتناب از برگشت گاز از کندانسور لازم است بین جداکننده روغن چیلر(Oil Seporator) و کندانسور شیر یکطرفه گذاشته شود؛ وقتی چیلر در سرویس نیست، گاز مبرد داخل جداکننده کندانس میشود و به مرور به داخل کمپرسور انتقال مییابد؛ برای اجتناب از این مشکل، بر روی مسیر روغن خروجی از جداکننده روغن یک شیر برقی(Senoloid Valve ) نصب میشود، این شیر برقی در زمان کارکرد کمپرسور برق دار است و زمانی که کمپرسور از سرویس خارج شود، بی برق میشود. این عمل مانع از ورود مایع مبرد از این مسیر به داخل کمپرسور، در زمانی که کمپرسور در سرویس نمیباشد، میشود. البته روش های جدیدتر و مدرن تری برای ممانعت از ورود مبرد مایع از جداکننده روغن به کمپرسور وجود دارد که در زیر به آن اشاره میشود.
*وظایف جداکننده روغن چیلر:
مخلوط گاز مبرد روغن وارد (Oil Seporator) میشود، در داخل (Oil Seporator) روغن از گاز جدا میشود. روغن برگشتی از (Oil Seporator) یا وارد کارتر کمپرسور میشود و یا مستقیما به یاتاقانها و مابین اسکرو تزریق میشود. این روغن باعث روغن کاری قطعات متحرک کمپرسور چیلر میشود. همچنین یکی دیگر از وظایف اصلی روغن گرما زدایی از اجزای کمپرسور است. در نتیجه طول عمر کمپرسور با روغنکاری مناسب افزایش می یابد و بدون روغنکاری صحیح، کمپرسور فقط زمان کوتاهی میتواند کار کند.
*نحوه کار جداکننده روغن چیلر(Oil Seporator):
مخلوط روغن و گاز مبرد با سرعت و فشار بالا(فشار خروجی کمپرسور) وارد جدا کننده روغن میشود. این مخلوط سرعت بالابا برخورد با سطح بزرگ پوسته جداکننده روغن و یا قطعه فلزی صاف تعبیه شده در داخل آن، ناگهان کاهش سرعت میدهد. این کار باعث میشود که قطرات روغن به ته مخزن سقوط کند.
روغن با فشار زیادی که بر سطح آن اعمال میشود از مسیر باز شده به سمت کارتر کمپرسور(که تحت فشار کمتری میباشد) جریان می یابد.
نکته تعمیراتی:
جدا کننده روغن اغلب به صورت جوشی در سیکل چیلر قرار می گیرد.
خود بدنه جدا کننده روغن یک تکه و جوشی است. به عبارتی جدا کننده روغن چیلر عموما یکبار مصرف می باشد و در صورت خراب شدن(مثلا: پاره شدن فیلتر داخلی یا شکستن یکی از قطعات داخلی مانند سیستم فلوتر یا ورقه ی جداکننده روغن و…) باید جداکننده روغن کلا تعویض گردد.
نکته طراحی:
– هیچ جداکننده روغنی، همه روغن مخلوط در مبرد را از آن جدا نمیکند و همیشه مقداری روغن در کل سیکل چیلر(سیکل تبرید) وجود دارد. نوع جداکننده روغن باید طوری باشد که این مقدار روغن باعث ایجاد اشکال در کارکرد برودتی چیلر نشود.
– امکان دارد گاز مبرد در طول مسیرش از جداکننده تا کندانسور، کندانس شود.
– اگر کندانسور بالا تر از جدا کننده قرار داشته باشد، امکان دارد این مایع مبرد به عقب برگشته و وارد جداکننده روغن شود.
– برای اجتناب از این اتفاق، لوله ی گاز خروجی از جداکننده، باید به سطحی بالاتر از کندانسور رفته و بعد به کندانسور وارد شود.
در هنگام نصب (Oil Seporator) موارد زیر میبایست رعایت گردد:
– برای عملکرد بهتر، جداکننده روغن در نزدیکی کمپرسور و در معرض دمای خروجی کمپرسور قرار گیرد.
– اگر چیلر در محلی نصب شده است که دمای محیط از دمای کندانس شدن مبرد کمتر است، حتما برای جداکننده یک هیتر نصب گردد.
– استفاده از شیشه بازدید(Sight Glass) در خط برگشت روغن جهت چک کردن کارکرد صحیح جداکننده روغن بسیار مفید است.
نکته بهره برداری:
– در استارت اولیه و یا بعد از تعمیرات اساسی باید مقداری روغن مستقیما به داخل جداکننده روغن تزریق شود. این مقدار روغن مانع از اتمام روغن داخل کارتر کمپرسور میشود.
سیستم های جدید جدا کننده روغن در چیلر(Oil Seporator):
در سیستم های جدید برای کنترل باز کردن مسیر روغن از سنسور دمایی استفاده میشود. این سنسور دمایی روی بدنه ی جدا کننده روغن بسته میشود. این سنسور حساس به دما میباشد. با افزایش سطح روغن در داخل جداکننده ، سطح روغن به سنسور می رسد، با رسیدن سطح روغن به سنسور، دمای بدنه جداکننده روغن مقداری پایین می آید، سنسور این افت دما را احساس کرده و دستور باز شدن شیر برقی مسیر روغن را صادر میکند. این شیر برقی در مسیر برگشت روغن از جداکننده به کمپرسور قرار دارد. با باز شدن این شیر برقی، روغن از جداکننده به داخل کمپرسور جریان پیدا میکند.
